Japanse candlestick patronen uitgelegd
Geschatte leestijd: 12 minutes
U kijkt naar een grafiek vol rode en groene blokjes, maar vraagt zich af wat ze precies betekenen?
Goed nieuws: met Japanse candlestickpatronen krijgt u direct meer inzicht in het koersverloop en het gedrag van marktdeelnemers.
In dit artikel leert u hoe u de meest voorkomende candlestickpatronen herkent, hoe ze technisch geïnterpreteerd worden en waarom ze een centrale rol spelen binnen technische analyse.
Wat zijn Japanse candlesticks?
Japanse candlesticks vormen de basis van veel grafieken die gebruikt worden binnen technische analyse. Elke candlestick geeft visueel weer hoe de koers zich in een bepaalde periode heeft ontwikkeld. De ‘body’ van de candle toont het verschil tussen de openings- en slotkoers. Een groene candle betekent dat de koers is gestegen in die periode; een rode candle dat deze is gedaald. De lijnen boven en onder de body worden ‘schaduwen’ genoemd en geven het hoogste en laagste punt van die periode weer.
Candlestick-grafieken zijn bij veel (actieve) beleggers geliefd omdat ze snel visuele inzichten geven in het koersverloop, inclusief potentiële omkeringen of voortzettingen van trends.
Elke candlestick staat voor een periode die kan variëren van enkele seconden tot een maand. U kunt in het TWS Handelsplatform of LYNX+ zelf bepalen welke tijdsperiode uw candles moeten tonen.
De Japanse candlesticks zijn een bedenksel van Munehisa Homma die leefde in de 18e eeuw. Hij ontdekte bepaalde patronen in de candlestick grafieken waarbij hij militaire termen in de naam verwerkte. Hieronder bespreken we de meest bekende en populaire Japanse candlestick patronen.
Het belang van candlestick patronen
Combinaties van candlesticks kunnen bepaalde patronen vormen. Deze patronen worden binnen de technische analyse gebruikt om mogelijke marktveranderingen te identificeren. Ze worden vaak geclassificeerd als ‘omkeerpatronen’ of ‘voortzettingspatronen’. Sommige patronen geven een indicatie van mogelijke onzekerheid, andere juist van mogelijke trendversterking.
Er zijn meer dan veertig candlestickpatronen bekend. Hieronder volgt een selectie van veelgebruikte en herkenbare patronen, ter illustratie van hoe technische analisten koersdata interpreteren.
Belangrijke candlestickpatronen
Doji’s
Een doji ontstaat wanneer de openings- en slotkoers nagenoeg gelijk zijn. Dit patroon wordt vaak geassocieerd met twijfel of evenwicht tussen kopers en verkopers. Binnen een bestaande trend kan een doji wijzen op afnemende momentum, maar het patroon op zichzelf biedt onvoldoende bevestiging.
Normale doji
Verschillende vormen van doji’s zijn:
- Long-legged doji: lange schaduwen boven en onder de body.
- Gravestone doji: slot en opening bevinden zich aan de onderzijde, met een lange schaduw naar boven.
- Dragonfly doji: slot en opening bevinden zich aan de bovenzijde, met een lange schaduw naar beneden.
- High-wave doji: lijkt op de long-legged doji maar met een kleine body
De interpretatie van een doji hangt sterk af van de voorafgaande trend en wordt vaak gecombineerd met volgende candles voor bevestiging.
Long-legged doji
Gravestone Doji & Dragonfly Doji
De Gravestone Doji en Dragonfly Doji zijn opvallende candlestickformaties binnen de technische analyse. Beide patronen ontstaan wanneer de openings- en slotkoers vrijwel gelijk zijn, wat resulteert in een candle zonder zichtbaar lichaam. Ze onderscheiden zich vooral door de positie en lengte van hun schaduw.
Gravestone Doji
De Gravestone Doji kenmerkt zich door een lange bovenste schaduw, terwijl de opening en sluiting plaatsvinden op of zeer dicht bij het laagste punt van de sessie. Dit betekent dat de koers gedurende de periode sterk opliep, maar uiteindelijk volledig terugviel. Binnen technische analyse wordt deze candle vaak gezien als een teken van afnemende koopkracht of mogelijke vermoeidheid in een opwaartse trend.
De Gravestone Doji komt vaak voor na een stijging en kan duiden op een potentiële trendomkering. Echter, als dit patroon verschijnt aan het einde van een neerwaartse beweging, interpreteren sommige analisten het juist als een teken van een mogelijke bodemvorming. De context van de trend en bevestiging door volgende candles is cruciaal voor de interpretatie.
Dragonfly Doji
De Dragonfly Doji is het tegenovergestelde van de Gravestone. Bij dit patroon bevinden de openings- en slotkoers zich aan of vlakbij het hoogste punt van de sessie. De candle heeft een lange onderste schaduw, wat aangeeft dat de koers eerst flink daalde maar gedurende de periode herstelde tot het openingsniveau.
Wanneer een Dragonfly Doji optreedt na een neerwaartse trend, wordt het soms geïnterpreteerd als een teken van terugkerende koopinteresse. Als de candle daarentegen verschijnt na een stijging, kan dit duiden op toenemende verkoopdruk. Ook hier geldt: zonder bevestiging door vervolgbewegingen blijft het patroon op zichzelf onvoldoende.
Spinning Tops
Een spinning top is een candlestick met een kleine body en schaduwen aan beide kanten. Deze candle duidt vaak op besluiteloosheid in de markt. Wanneer een spinning top verschijnt na een sterke opwaartse of neerwaartse beweging, interpreteren analisten dit soms als een signaal dat de trend verzwakt.
De relatief platte body geeft aan dat er per saldo weinig verschil zat tussen de opening en het slot. In beide gevallen wijst de spinning top in ieder geval het op een mogelijke onderbreking van de trend.
Hammer & Hanging Man
De hammer komt vaak voor na een dalende trend. De lange lagere schaduw geeft aan dat de prijs eerst sterk daalde, maar gedurende de sessie weer herstelde. De hanging man lijkt visueel op de hammer, maar verschijnt na een stijgende trend en wordt soms geïnterpreteerd als een teken van vermoeidheid in die opwaartse beweging.
Hammer candlestickpatroon
Om te kunnen spreken van een hanging man of hammer, moet de schaduw minstens tweemaal zo lang zijn als de body. De lange schaduw geeft aan dat de verkopers probeerden de koers te laten dalen, maar uiteindelijk sluit de koers toch dichtbij het hoogste punt van de dag. Na de vorming van een hanging man of hammer is het aan te raden te wachten op een bevestiging. Indien de koers na een hanging man de volgende dag daalt, dan is dat een zwak signaal. Voor de hammer geldt juist dat een stijging de volgende dag een sterk signaal is.
Beide patronen zijn op zichzelf niet voldoende om conclusies te trekken. Technische analisten kijken vaak naar vervolgcandles ter bevestiging.
Hanging man candlestickpatroon
Inverted Hammer & Shooting Star
Zowel de inverted hammer als de shooting star hebben een lange bovenste schaduw en een kleine body onderaan. De inverted hammer verschijnt doorgaans na een daling, terwijl de shooting star zich ontwikkelt na een stijging. De lange schaduw wijst op een poging tot prijsbeweging in tegengestelde richting, gevolgd door afwijzing. Om te kunnen spreken van een geldige inverted hammer of shooting star moet de schaduw minstens tweemaal zo lang zijn als de body.
Inverted hammer
De shooting star is dan ook een bearish omkeerpatroon. Ook hier geldt dat een bevestigende candle wordt meegenomen in de interpretatie.
Shooting Star
Bullish engulfing
Een bullish engulfing patroon bestaat uit twee candles waarbij de tweede de eerste volledig ‘omsluit’. Dit komt meestal na een neerwaartse beweging en wordt binnen technische analyse gezien als een indicatie van versterkende koopinteresse.
Wanneer de eerste candle een zeer kleine body heeft, en de tweede een zeer grote body, dan vergroot dit de betrouwbaarheid van het patroon. Een hoog volume bij de tweede candle vergroot ook de kans op een trendomkering.
Bullish Engulfing
Bearish engulfing
Een bearish engulfing patroon werkt omgekeerd en wordt waargenomen na een stijgende beweging, waarbij de tweede candle groter is dan de eerste en een neerwaartse tendens impliceert.
Het is hierbij geen vereiste dat de 2e candle ook de schaduwen van de eerste candle opslokken. Wanneer de eerste candle een zeer kleine body heeft, en de tweede een zeer grote body, dan vergroot dit de betrouwbaarheid van het patroon. Een hoog volume bij de tweede candle vergroot ook de kans op een trendomkering.
Bearish Engulfing
Bullish Harami
Een harami is een candlestickpatroon bestaande uit twee candles dat vaak voorkomt binnen technische analyse. Het woord “harami” komt uit het Japans en betekent “zwanger”. De tweede, kleinere candle bevindt zich volledig binnen de body van de eerste, grotere candle — als het ware ‘ingesloten’.
Het harami-patroon signaleert twijfel of afname van momentum en kan, afhankelijk van de context, wijzen op een potentiële trendomkering. De bullish harami komt meestal voor na een neerwaartse trend.
De eerste candle is groot en rood (negatieve sessie). De tweede candle is kleiner en groen, en bevindt zich volledig binnen het lichaam van de eerste candle. Binnen technische analyse wordt dit patroon soms gezien als een teken dat de verkoopdruk afneemt. De opwaartse tweede candle suggereert dat kopers terugkeren, zij het voorzichtig.
Bearish Harami
De bearish harami komt op zijn beurt voor na een opwaartse trend. Dit patroon duidt mogelijk op een afname van de koopdruk.
De eerste candle is groot en groen (positieve sessie). De tweede candle is kleiner en rood, en valt binnen het lichaam van de eerste. De verschijning van een kleine rode candle suggereert dat het enthousiasme van kopers afneemt en dat verkopers terug in beeld komen.
Dark Cloud Cover & Piercing Line
De dark cloud cover ontstaat wanneer een opwaartse gap wordt gevolgd door een neerwaartse sluiting die onder het midden van de voorgaande candle valt. Dit patroon wordt door technische analisten soms geassocieerd met een overgang van stijging naar daling.
De piercing line is de omgekeerde vorm. Een neerwaartse opening wordt gevolgd door een sterke herstelsessie, waarbij de tweede candle boven het midden van de voorgaande sluit.
Morning Star
Dit patroon bestaat uit drie candles. De eerste candle vertoont een lange rode candle. De tweede candle is ‘de ster’ en vormt een neerwaartse gap met de eerste candle. De derde candle heeft een lange groene body die minstens 50% van het lichaam van de eerste candle binnendringt.
Evening Star
Tegengesteld aan de morning star staat de evening star. In dit geval vertoont de eerste candle een lang groen lichaam en de tweede candle vormt een opwaartse gap met de eerste candle. De derde candle heeft een lange rode body, die minstens 50%van de body van de eerste candle binnendringt. In de afbeelding hieronder ziet u beide candlestick patronen terugkomen.
Conclusie
Japanse candlestick patronen kunnen waardevolle inzichten geven in het gedrag van marktdeelnemers. Belangrijk is echter om ze nooit geïsoleerd te gebruiken. Volume, trendsterkte en aanvullende indicatoren worden vaak meegenomen in een bredere analyse.
De besproken patronen vormen geen voorspelling van toekomstig rendement, maar helpen bij het begrijpen van prijsgedrag op basis van visuele gegevens.
Reacties zijn enkel zichtbaar voor geregistreerde gebuikers.